Klimaatbeheersing

Hout is een natuurproduct. Door de poreuze structuur van hout reageert een plank op grote veranderingen in de temperatuur en de luchtvochtigheid. De klant moet niet alleen het normale onderhoud aan de vloer uitvoeren, maar ook de temperatuur in de ruimte waar de houten vloer ligt, regelmatig controleren. Voor de luchtvochtigheidcontrole heeft de klant een zogenaamde hygrometer nodig. Een hygrometer heeft een schaalverdeling die meestal in drieën is verdeeld:

1. Tussen 0% en 55%.
2. Tussen 55% en 65%.
3. Tussen 65% en 100%.

Geen hygrometer, luchtbevochtiger of ontvochtiger?
Klik hier en bekijk ons aanbod: Klimaatbeheersing

De luchtvochtigheid is te laag

Als de wijzer van de hygrometer tussen de 0% en de 55% staat, is de luchtvochtigheid in de desbetreffende ruimte te laag. De houten vloer laat in het hout aanwezige vocht dan verdampen. Dit heeft als gevolg dat de planken (met name de soloplanken) kunnen gaan krimpen en bol kunnen gaan staan. De kans op zichtbare naden en kieren neemt dan toe. Om dit verschijnsel tegen te gaan, is het aan te raden de luchtvochtigheid op korte termijn te verhogen met een luchtbevochtiger. Dit apparaat houdt de luchtvochtigheid op peil door water te laten verdampen. Met name in de winter is dit nuttig. De relatieve luchtvochtigheid is in dar seizoen gedurende een langere periode (te) laag.

De luchtvochtigheid is goed

Als de wijzer van hygrometer tussen de 55% en 65% staat, is de luchtvochtigheid in de desbetreffende ruimte in orde. Dit is niet alleen van belang voor de vloer, maar ook voor de meubels en de gebruikers van de ruimte. Bij een relatieve vochtigheid tussen de 55% en 65% en een temperatuur van 20 graden Celsius werkt de houten vloer niet of nauwelijks. Dit is dus een ‘gunstig klimaat’ voor de vloer.

De luchtvochtigheid is te hoog

Als de wijzer van de hygrometer tussen de 66% en 100% staat, is de luchtvochtigheid in de desbetreffende ruimte te hoog. De houten vloer absorbeert de vochtige lucht, waardoor de planken kunnen gaan uitzetten in de zwelruimte. Als de hoge luchtvochtigheid niet op korte termijn afneemt, kan deze ruimte echter te klein zijn. De vloer komt dan onder spanning te staan, waardoor de delen iets hol kunnen gaan staan. In het ergste geval kan de vloer tussen de muren bol gaan staan.

Om dit verschijnsel tegen te gaan, is het van belang de luchtvochtigheid snel naar beneden te brengen. Dit kan door te ventileren (warme, vochtige lucht afvoeren). In de zomerperiode is de r.v. gedurende een langere tijd (te) hoog. Airconditioning of een luchtbevochtiger heeft dan een positief resultaat.

Adviezen

Plaats de hygrometer het liefst in het midden van de kamer, maar bij voorkeur in de buurt van een thermostaat. (Plaats de meter dus niet bij het raam of in de felle zon. Je kunt het apparaat ook beter niet in de keuken plaatsen, omdat tijdens het koken water verdampt.) Een hygrometer is een vrij nauwkeurig meetinstrument. Het moet één keer per jaar opnieuw worden geijkt.

Het opvolgen deze adviezen houdt niet in dat de vloer, niet, enigszins of nooit meer kan gaan werken. De hygrometer is niet meer dan een hulpmiddel. Het geeft alleen aan welke actie ondernomen moet worden. Bij vloerverwarming meer ook eens de luchtvochtigheid vlakbij de leefvloer dit is belangrijk om te kijken hoe de luchtvochtigheid is ten opzichte van het materiaal (hout, laminaat of pvc.)

Kruipruimtes

Indien de woning is voorzien van een kruipruimte, moeten de eventueel aanwezige ventilatieroosters geopend zijn en blijven. De roosters dienen aan beide zijden aan het huis aanwezig te zijn om de juiste ventilatiestroom te garanderen. Het kan nadelige gevolgen voor de vloer hebben indien deze roosters niet aanwezig of verstopt zijn. Zo kan de houten vloer hierdoor extra vocht opnemen, waardoor de vloer extreem uitzet en zelfs bol kan komen te staan. Als de klant voldoende zorg draagt voor ventilatie in de kruipruimte vervalt elke vorm van garantie.

Hygrometer

De r.v. in de ruimte kan worden gemeten met een hygrometer. Er zijn verschillende soorten hygrometers. De meest voorkomende zijn e analoge (met een wijzer) en de digitale hygrometer. De analoge hygrometers zijn verkrijgbaar met verschillende bimetalen en haren. Deze hygrometers zijn te ijken. Als de hygrometer correct geijkt is, heeft een meter met een haar een grotere nauwkeurigheid dan andere soorten. Deze meter reageert sneller op een wisseling in de r.v. let op: De consument is verantwoordelijk voor een juiste r.v. Het is niet voldoende om alleen een hygrometer neer te zetten (of op te hangen) volgens de instructies in de handleiding. Parketzaken leveren diverse modellen luchtbevochtigers. Zij kunnen de consument vertellen welke luchtbevochtiger voor zijn woon- of werksituatie de juiste is. Daarnaast kan een luchtbevochtiger nuttig zijn.

Drogen van een cementdeklaag

Normaal heeft een cementdeklaag per cm dikte een droogtijd van 1,5 week. De droogtijd is echter mede afhankelijk van de aanwezige hoeveelheid bouwvocht, de r.v. en de mate van beluchten.

In het stookseizoen kan de ruimte het beste verwarmd worden. Om de 3 uur moeten de ramen ongeveer 20 minuten opengezet worden. De warme, droge ruimtelucht neemt dan eerst het vocht uit de vloer op en verdwijnt vervolgens naar buiten, terwijl er nieuwe droge lucht binnen komt. Dit proces kan herhaald worden tot het vereiste vochtpercentage in de vloer bereikt is. Voor een cementdekvloer is dat maximaal 2%. Voor anhydriet geldt een maximum van 0,5%.

Regen en sneeuw zorgen in de winter voor een lage r.v. als er gestookt wordt. Een luchtbevochtiger kan in de winter het droogproces versnellen. Buiten het stookseizoen, et een hoge r.v. is het aan te bevelen zoveel mogelijk te beluchten. De warme tot zeer warme lucht kan dan tot wel 90% vocht opnemen. Als er niet belucht wordt, houdt de afgekoelde avond- en nachtlucht het vocht niet vast. Het slaat dan neer op het koudste oppervlakte in de ruimte. Dat betekent dat de vloer niet droogt. Dit gebeurt ook bij parketvloeren, waardoor het vochtpercentage in het hout kan oplopen tot 13%. Dit heeft tot gevolg dat de vloer uitzet en eventueel bol komt te staan. Er vindt evenmin vochtafvoer plaats als de ramen en deuren worden dichtgehouden, bijvoorbeeld uit spaarzaamheid of bij afwezigheid.

Te droge lucht

De centrale verwarming droogt de lucht uit. Dit leidt tot lusteloosheid, hoofdpijn, keelpijn en een droge huid. Ook de slijmvliezen van mensen drogen uit, wat de kans op infectie vergroot. Dit alles maakt de verwarmde woon- en werkplekken niet altijd prettige plekken zijn om te verblijven. De droge lucht heeft echter ook invloed op de parketvloer: die kan naden en scheuren gaan vertonen.

Levende vloer

Hout is een hygroscopisch materiaal: het verandert van volume door invloeden van buitenaf. Parket (hout) wordt volgens de normen geleverd met een luchtbevochtigheid van circa 9% (+2%). Zo moet het ook gelegd worden. Deze vochtigheid komt overeen met een ruimteklimaat van 20 tot 22 graden Celius en een r.v. van 55%. In de zomer kan de r.v. oplopen tot wel 90%. De houtvochtigheid kan dan oplopen tot meer dan 16%. Dit leidt ertoe dat de houten vloer uitzet. Ook kunnen schimmels, rot, roest en condensvorming ontstaan. Een luchtontvochtiger kan dan helpen om de gewenste r.v. van 55% te benaderen. In de winter, met vorst en onnatuurlijke verwarming, komt het voor dat de r.v. daalt tot 35%. Het vochtpercentage wordt dan 4%. De vloer krimpt in zulke gevallen, met naden en scheurtjes in het hout als gevolg. Een luchtbevochtiger met voldoende capaciteit kan uitkomst bieden om de r.v. op 55% te houden, waardoor deze kan loskomen van de ondervloer. Dit kan leiden tot holle plekken. Als de r.v. veel lager is dan de gewenste vochtigheid, voldoet het niet om een raam open te zetten of een bakje water aan de verwarming te hangen. In die gevallen is een luchtbevochtiger noodzakelijk.

De werking van een luchtbevochtiger

Luchtbevochtigers zuigen de, in het vertrek aanwezige, te droge lucht op. Het in het reservoir aanwezige water vernevelt en wordt samen met de gefilterde lucht via de bovenzijde weer het vertrek ingeblazen. De rondzwervende stofdeeltjes worden eveneens opgezogen en blijven in de natte flitermat achter, zodat de lucht wordt gereinigd. Sommige luchtbevochtigers reageren automatisch op het vochtgehalte in de lucht, zodat nooit te weinig of te veel lucht in de ruimte geblazen wordt. Zo ontstaat een geschikt woonklimaat.

De werking van een luchtontvochtiger

Ook met een luchtontvochtiger kunnen vochtproblemen worden voorkomen. De vochtige lucht wordt door middel van een ventilator over een koud verdamperblok gevoerd. Door de sterke afkoeling verliest de lucht een groot deel van de aanwezige waterdamp. Het condenswater wordt opgevangen in het ingebouwde hygrostand (vochtmeter) bereiken. Deze oplossing voorkomt en verhelpt niet alleen vochtproblemen maar bespaart door warmteterugwinning ook energie. De teruggewonnen energie wordt met de warmte-energie van de condensor en de compressor gebruikt om de lucht op te warmen. Deze manier van ontvochtigen is tot 75% goedkoper dan bijvoorbeeld ventileren.